Πυόμητρα ορίζεται ως μια μόλυνση στην μήτρα που εμφανίζεται ως αποτέλεσμα ορμονικών αλλαγών στο αναπαραγωγικό σύστημα του θηλυκού ζώου. Η πυόμητρα θεωρείται μια σοβαρή και απειλητική για τη ζωή κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπιστεί γρήγορα και επιθετικά. Κατά τη διάρκεια του οίστρου , τα λευκά αιμοσφαίρια, τα οποία κανονικά προστατεύουν έναντι λοιμώξεων, αποκλείονται από την είσοδο στη  μήτρα. Αυτό επιτρέπει στο σπέρμα να εισέλθει  με ασφάλεια στο αναπαραγωγικό σύστημα χωρίς να υποστεί βλάβη ή να καταστραφούν από αυτά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Μετά τον οίστρο στο σκύλο, τα επίπεδα των ορμονών προγεστερόνης παραμένουν αυξημένα μέχρι και δύο μήνες. Αυτό προκαλεί πάχυνση του εσωτερικού τοιχώματος της μήτρας στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την εγκυμοσύνη και την ανάπτυξη του εμβρύου. Εάν η εγκυμοσύνη δεν συμβαίνει για αρκετούς συνεχόμενους κύκλους, το ενδομήτριο  συνεχίζει να αυξάνεται σε πάχος. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται κυστική υπερπλασία του ενδομητρίου. Η παχύρευστη κυστική επένδυση εκκρίνει υγρά που δημιουργούν ένα ιδανικό περιβάλλον για τα βακτήρια να αναπτυχθούν μέσα. Επιπρόσθετα, τα υψηλά επίπεδα προγεστερόνης παρεμποδίζουν την ικανότητα των μυών στο τοίχωμα της μήτρας να συστέλλεται και να αποβάλλει συσσωρευμένα υγρά ή βακτήρια. Ο συνδυασμός των παραγόντων αυτών οδηγεί συχνά σε μόλυνση. 

Τι άλλο μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στη μήτρα;Η χρήση της προγεστερόνης με βάση τα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στη μήτρα όμοια με τον κύκλο του οίστρου. Επιπλέον αλλαγές επιφέρουν, τα οιστρογόνα ή τα συνθετικά ανασταλτικά της δράσης των οιστρογόνων. 

Πώς τα βακτήρια μπορούν να εισέρθουν  μέσα στη μήτρα; Ο τράχηλος είναι η πύλη προς τη μήτρα. Παραμένει ερμητικά κλειστός, εκτός από τη διάρκεια του οίστρου, όταν χαλαρώνει για να επιτρέψει το σπέρμα να εισέλθει στη μήτρα. Αν ο τράχηλος είναι ανοικτός ή χαλαρός, τα βακτήρια που βρίσκονται φυσιολογικά στον κόλπο μπορούν να εισέλθουν εύκολα στη μήτρα. Εάν η μήτρα είναι φυσιολογική, το περιβάλλον είναι δυσμενές για τα μικρόβια. Ωστόσο, όταν το τοίχωμα της μήτρας είναι παχύτερο ή έχει υποστεί κυστική εξαλλαγή, υπάρχουν οι ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη βακτηριδίων. Επιπλέον, όταν υπάρχουν αυτές οι μη φυσιολογικές συνθήκες, οι μύες της μήτρας δεν μπορούν να συσταλούν σωστά είτε λόγω πάχυνσης του τοιχώματος της μήτρας ή λόγω της προγεστερόνης. Αυτό σημαίνει ότι τα βακτήρια που εισέρχονται στη μήτρα δεν μπορούν να αποβληθούν. Πυόμητρα μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία του σκύλου. Ωστόσο, είναι πιο κοινή σε μεγάλα σκυλιά. Πυόμητρα εμφανίζεται συνήθως δύο έως οκτώ εβδομάδες μετά τον τελευταία οίστρο.

Ποια είναι τα κλινικά συμπτώματα της πυόμητρας; Τα κλινικά σημεία εξαρτώνται από το αν ο τράχηλος παραμένει ανοικτός ή όχι. Αν είναι ανοικτός, πύον θα στραγγίξει από τη μήτρα μέσω του κόλπου προς τα έξω.  Εάν ο τράχηλος είναι κλειστός, το  πύον που σχηματίζεται δεν είναι σε θέση να στραγγίζει προς τα έξω, συλλέγεται στη μήτρα προκαλώντας διόγκωση της κοιλίας . Τα βακτήρια απελευθερώνουν τοξίνες που απορροφώνται στην κυκλοφορία του αίματος. Σκύλος με κλειστή πυόμητρα είναι  σοβαρά άρρωστος. Πολύ γρήγορα, δεν θα έχει όρεξη για φαγητό, θα γίνει απαθής προς το περιβάλλον,ο εμετός ή διάρροια μπορεί επίσης να είναι παρόντες. Οι τοξίνες που απελευθερώνονται από τα βακτήρια επηρεάζουν την ικανότητα των νεφρών. Αύξηση της παραγωγής ούρων παρουσιάζεται, και πολλά σκυλιά πίνουν υπερβολικά πολύ  νερό. Η αυξημένη κατανάλωση νερού μπορεί να συμβεί και στα ανοικτού και στα  κλειστού τραχήλου περιστατικά.

 Πώς γίνεται η διάγνωση  της πυόμητρας; Τα σκυλιά που εξετάζονται νωρίς στην πορεία της νόσου μπορεί να έχουν μια ελαφρά κολπική έκκριση και δεν παρουσιάζουν άλλα συμπτώματα της ασθένειας. Ωστόσο, τα περισσότερα σκυλιά με πυόμητρα φαίνονται  ότι νοσούν σοβαρά. Θηλυκό σκυλί με πρόσφατο οίστρο στο ιστορικό του που πίνει μια αυξημένη ποσότητα  νερού πρέπει να βάζει  υπόνοιες ότι έχει πυόμητρα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν υπάρχει μια κολπική έκκριση  ή μια επώδυνη, κοιλιακή διόγκωση. Σκύλοι με πυόμητρα έχουν συνήθως μια σοβαρή αύξηση του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων και το ειδικό βάρος (συγκέντρωση) των ούρων είναι γενικά χαμηλό λόγω των τοξικών επιδράσεων των βακτηρίων στα νεφρά. Ωστόσο, αυτές οι αλλαγές είναι μη ειδικές και μπορεί να υπάρχουν  σε οποιοδήποτε σκύλο με μια σημαντική βακτηριακή λοίμωξη. Εάν ο τράχηλος είναι κλειστός, η ακτινογραφία της κοιλιάς  συχνά εντοπίζει τη διευρυμένη μήτρα. Εάν ο τράχηλος είναι ανοιχτός, η ακτινογραφία θα είναι ασαφής. Μια εξέταση με υπερήχους μπορεί να είναι καθοριστική. 

Πώς η πυόμητρα αντιμετωπίζεται; Η προτιμώμενη ίσως και μοναδική θεραπεία είναι η αφαίρεση χειρουργικά της μήτρας και των ωοθηκών. Η χειρουργική επέμβαση είναι κάπως πιο περίπλοκη από ό,τι μια ρουτίνας στείρωση  σε αυτό το στάδιο. Ωστόσο, οι περισσότεροι σκύλοι που διαγνώστηκαν με πυόμητρα πηγαίνουν καλά και ανέχονται ικανοποιητικά το χειρουργείο. Υπάρχει μια προσέγγιση για θεραπεία πυόμητρας φαρμακευτικά, αν και το ποσοστό επιτυχίας είναι μάλλον μεταβλητό και όχι χωρίς σημαντικό κίνδυνο και πιθανές μακροπρόθεσμες επιπλοκές. Μια ομάδα ορμονών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία αυτής της ασθένειας μαζί με αντιβιοτικά, αλλά δεν είναι πάντοτε επιτυχείς και έχουν κάποιους σημαντικούς περιορισμούς. Η πιθανότητα επιτυχούς θεραπείας χωρίς χειρουργική επέμβαση είναι εξαιρετικά χαμηλή. Εάν η θεραπεία δεν εκτελεσθεί γρήγορα, η τοξίνωση από τα βακτήρια θα είναι θανατηφόρα σε πολλές περιπτώσεις. Εάν ο τράχηλος είναι κλειστός, είναι δυνατό να οδηγήσει  τη μήτρα σε ρήξη και  μόλυνση στην κοιλιακή κοιλότητα. Αυτό μπορεί να αποβεί μοιραίο . Η πυόμητρα είναι μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί άμεση θεραπεία.